Współczucie dla siebie jako sposób na wyjście z zaburzeń odżywiania.

W przypadku zaburzeń odżywiania cechą wszechobecną jest brak poszanowania dla siebie, swojego ciała. A także, niska tolerancja dla obecności jakichkolwiek przejawów jego wad lub jakichkolwiek niedoskonałości. Ogromna koncentracja na dążeniu do perfekcji sprawia, że osoba chora cierpi z powodu toczenia wewnętrznej walki o współczucie dla samej siebie lub jego brak. Bez współczucia okazywanego samemu sobie, chory mierzy się z nieustępliwym wewnętrznym krytykiem, który tworzy błędne koło cierpienia. Jedynym kluczem, by przerwać to koło i zmniejszyć cierpienie jest praktykowanie współczucia dla samego siebie.

TEKST MONIKA PIOTROWSKA

Współczucie dla siebie – co to znaczy?

Nie mam wątpliwości, że wcześniej już słyszyszałeś/aś określenie „współczucie dla samego siebie” lub „self-compassion”. Ale czy wiesz, co to jest i dlaczego jest takie ważne podczas wychodzenia, zdrowienia z zaburzeń odżywiania?

Według Biasetti (2018) [1] “Samowspółczucie obejmuje proces zauważenia swojego cierpienia i okazywania sobie życzliwości. Obejmuje również zwrócenie się ku sobie oraz umiejętność pielęgnowania siebie i dbania o siebie”. Innymi słowy, podchodzenie do własnego cierpienia i opiekowanie się sobą, tak jak gdybyśmy opiekowali się naszym najbliższym, cierpiącym przyjacielem.

Jeśli przyjaciel w trakcie procesu zdrowienia potknąłby się i wrócił do starych, chorobowych zachowań, jak byś zareagował/a? Czy byłbyś/byłabyś dla niego surowy/a, krytykowałbyś/krytykowałabyś go i zawstydzał/a za ich nawrót?

Zakładam, że nie zrobiłbyś/zrobiłabyś tego. Prawdopodobnie okazałbyś/okazałabyś współczucie i zaoferowałbyś wsparcie.  Współczucie dla siebie uczy nas postrzegania siebie tak, jakbyśmy byli bliskimi przyjaciółmi. Uczymy się, jak być z bólem, akceptować go i radzić sobie z nim.

Wśród osób z zaburzeniami odżywiania powszechne jest odczuwanie strachu przed bólem lub ciepieniem. Bywa, że do tego stopnia, że chorzy robią wszystko, by go nie odczuwać. Sprawia to, że rozpoznanie własnego bólu, z czasem, wydaje się prawie niemożliwe. Kiedy to następuje i chory nie jest w stanie być świadkiem własnego cierpienia, trudno jest mu być się dla siebie współczującym przyjacielem.

Dlaczego jest to takie ważne?

Samowspółczucie odgrywa kluczową rolę w procesie zdrowienia w zaburzeniach odżywiania. Biasetti (2018) twierdzi, że „współczucie dla siebie pozwala ci zbliżyć się do cierpienia, a nie oddalić się od niego.

Ponieważ kluczowym elementem zdrowienia jest uczenie się, jak tolerować to, co bolesne, współczucie dla siebie musi być podstawowym narzędziem ”. Kiedy jesteśmy w stanie być z bólem, jesteśmy w stanie połączyć się bardziej autentycznie i stworzyć ze sobą relacje oparte na zaufaniu.

Praktyka współczucia dla samego siebie jest także świetnym narzędziem do zapobiegania nawrotom choroby. Neff & Germer (2019)są zdania, że “kiedy uważnie obserwujemy nasz ból, możemy uznać nasze cierpienie bez wyolbrzymiania go, co pozwala nam spojrzeć mądrzej i bardziej obiektywnie na siebie i nasze życie.”. Współczucie dla samego siebie wzmacnia naszą zdolność do działania racjonalnego niż powodowanego tłumionym bólem.

Jak więc możesz zacząć praktykować współczucie dla siebie? 

Jednym z najprostszych sposobów jest pytanie siebie o to, „jak zachowałabym/ zachowałbym się wobec mojego przyjaciela w tej sytuacji, co bym mu powiedział/a?” i zauważanie, jak zmienia się Twoje nastawienie w danej sytuacji.

Innym sposobem jest stawanie się uważnym, kiedy doświadczasz bólu i pytanie siebie „W jaki dobry dla siebie sposób mogę udzielić sobie wsparcia?”, a potem świadome działania.

Zauważ i zapamiętaj, że jest to praktyka, trening, ćwiczenie, a więc naturalnym na początku jest to, że pojawiają się trudności lub możesz nie zauważyć żadnej różnicy, to jest ok. Pozwól sobie na poczekanie na efekty. Będą na pewno.

Poczytaj więcej, zajrzyj do źródeł:

[1] Biasetti, A. S. (2018). Befriending your body: A self-compassionate approach to freeing yourself from disordered eating. Boulder, CO: Shambhala.
[2] Neff, K., & Germer, C. (2019, January 29). The Transformative Effects of Mindful Self-Compassion. Retrieved September 16, 2020, from https://www.mindful.org/the-transformative-effects-of-mindful-self-compassion/

Udostępnij: