Jak przełamać zasady dietetyczne?

Jedzenie stanowi bardzo istotny element naszej kultury. Posługujemy się nim świętując ważne wydarzenia czy zacieśniając więzi z bliskimi. Jest symbolem bliskości, miłości, troski, odpoczynku, nagrody- a więc elementem bardzo pozytywnym. Kiedy jednak czynność jedzenia oraz masa ciała stają się dla danej osoby centralnym obiektem zainteresowania, któremu podporządkowana zostaje cała jej aktywność- wtedy pojawiają się zaburzenia odżywiania, które mogą przyjmować różne formy. Jak sobie z nimi radzić i zacząć jeść elastycznie przełamując zasady żywieniowe?

TEKST ANNA CHWALIBÓG

Kiedy wpadasz w pułapkę zaburzeń odżywiania, rozwija się bardzo niebezpieczny cykl błędnych kół, który bardzo ciężko jest zatrzymać. Ocenianie siebie i swojej wartości na podstawie wagi, sylwetki czy ilości spożywanego pożywienia powoduje wprowadzenie ogromnych restrykcji żywieniowych oraz stosownie ekstremalnych strategii kontroli wagi. Przez to, dostarczasz swojemu organizmowi dużo mniej, niż potrzebuje on do prawidłowego funkcjonowania. Pojawiają się niedobory składników odżywczych oraz odczuwanie fizycznego głodu.

Naturą restrykcyjnych zasad żywieniowych jest myślenie czarno-białe, czego konsekwencją jest wnioskowanie “wszystko albo nic”.
Spożycie maleńkiego kawałka produktu “zabronionego” wiąże się z całkowitym złamaniem zasady, rezygnacją, a więc bardzo często z napadowym objadaniem się czy czynnościami kompensacyjnymi. Zaczynasz jeszcze bardziej oceniać siebie ze względu na zachowania żywieniowe, karać się coraz mocniej restrykcyjnymi zasadami. I cykl się zapętla.

Co jest celem leczenia?
Celem leczenia zaburzeń odżywiania nie jest jedynie wypracowanie prawidłowych wzorców żywieniowych, ale przede wszystkim zmiana funkcjonowania psychicznego. W tym artykule skupimy się jednak na zasadach dietetycznych oraz regułach zdrowej diety, których warto przestrzegać.

Jedz regularnie!
Regularne spożywanie posiłków jest podstawową zasadą zdrowych nawyków żywieniowych. Jest to fundamentalny element walki z zaburzeniami odżywiania. Jego celem jest powstanie pozytywnego nawyku, który raz już wypracowany, do utrzymania wymagał będzie jedynie minimalnej ilości energii czy konieczności planowania.

Dzięki regularnemu spożywaniu posiłków, a więc również stabilizacji poziomu cukru we krwi, zmniejszą się takie objawy jak ciągłe poczucie zmęczenia czy irytacji.

Poprawia się pamięć, zdolności koncentracji, a także zwiększy ilość energii. Poprzez pozbycie się odczuwania skrajnego głodu, pomoże to również w zwalczaniu nieplanowanego podjadania oraz zapobiegnie napadom objadania się. Dostarczy poczucia większej kontroli.
Zwracaj uwagę na jakość pożywienia.
Spożywaj dobre jakościowo jedzenie, które dostarczy ci odpowiednich ilości niezbędnych składników odżywczych, jest sycące i pełnowartościowe. Twój organizm odwdzięczy ci się dobrym samopoczuciem, usprawnieniem funkcji poznawczych, większą ilością energii i lepszym nastrojem.
Kończ posiłek, kiedy czujesz zaspokojenie.
Możesz wziąć dokładkę, jeśli tylko potrzebujesz. Możesz również skończyć wcześniej, mimo że na talerzu została jeszcze część posiłku. Kieruj się sygnałami pochodzącymi z twojego ciała, słuchaj swojego organizmu. On najlepiej wie, czego mu trzeba.
Jedz to, co lubisz.
Spożywaj posiłki składające się z takich produktów, które po prostu ci smakują. Ważne jest, aby zjadane przez ciebie dania kojarzyły ci się pozytywnie, dostarczały uczucia przyjemności.
Skup się na czynności jedzenia i rozsmakuj.
Przeżuwaj spokojnie, powoli. Zauważ smak, zapach, kolor, konsystencję posiłku. Taka technika może przynieść wiele korzyści- nie tylko uczy słuchania sygnałów pochodzących z ciała, poprawia trawienie, ale też pozwala kojarzyć spożywanie posiłków z odpoczynkiem, relaksem i chwilą przyjemności.
I najważniejsze- elastyczność!
Pozwól sobie na odejście od tych zasad raz na jakiś czas. Ważne jest spożywanie dobrego jakościowo pożywienia, ale nic się nie stanie, jeśli czasami zjesz coś bardziej przetworzonego. Istotne jest spożywanie posiłków regularnie bez podjadania, ale jeśli ktoś poczęstuje cię czymś- nie odmawiaj tylko dlatego, że dzieje się to pomiędzy porami posiłków. Jeśli czujesz już nasycenie, ale jesz coś naprawdę bardzo smacznego i sprawia ci to dużą przyjemność- nic się nie stanie, jeśli raz na jakiś czas się przejesz, może trochę bardziej niż dyktowałby to rozsądek.

Zdrowe odżywianie to elastyczne odżywianie. Ulega bezustannym modyfikacjom, ponieważ zależy od Twojego samopoczucia, emocji, planów, uczucia głodu czy upodobań smakowych. Pamiętaj, że zjadane przez nas pożywienie ma moc wpływania na nasz nastrój, chęci i motywację, klarowność umysłu, zdolność zapamiętywania, ilość energii w ciągu dnia… jest więc naszym przyjacielem, o relację, z którym powinniśmy dbać jak tylko to możliwe. Współpracując, jesteśmy w stanie razem cieszyć się przyjemnościami życia i świetnym zdrowiem.