Przymus ważenia się. Sposób na kontrolę ciała.

Sądzi się, że ważenie to nieodłączny element leczenia zaburzeń odżywiania. W rzeczywistości to po prostu nieodłączny element zaburzeń odżywiania jako takich. Nie tylko skutek, ale i przyczyna. W zaburzeniach odżywiania możemy mówić, że to przymus ważenia się. Sposób na kontrolę wyglądu i ciała.

TEKST ALEKSANDRA FRYDRYSIAK

Każdy od czasu do czasu się waży – u lekarza czy z ludzkiej ciekawości w domu. Problem zaczyna się, gdy zaczynamy traktować wyświetlone cyfry jako symbol czegoś więcej. Kiedy stają się dla nas wyznacznikiem piękna, zdrowia, normalności, ideału, a czasem nawet bycia „dobrym” człowiekiem. Kiedy na szali, oprócz siebie, zaczynamy kłaść także swoje nadzieje i marzenia, obracamy swoje życie i myśli wokół niej.

(…) poznanie wagi ciała, choć często niezbędne, np. w pracy dietetyka czy w leczeniu zaburzeń odżywiania, nie jest wyznacznikiem zdrowia. To wartość pomocnicza, ale nie wystarczająca, by na jej podstawie określić, czy jest się zdrowym lub pięknym.

Badania dowodzą, że zwiększona kontrola wagi prowadzi do wzmożonego niepokoju, depresji oraz spadku samooceny. Nie jest to dziwne, jeśli spojrzy się na ważenie z bardziej globalnej perspektywy. To zwyczajne zamykanie skomplikowanej całości w suche liczby. Te kilka cyfr nagle sprawia, że widzimy tunelowo, a cała nasza unikatowość i indywidualność sprowadzona jest do numeru, który można porównać ze społecznie narzuconym ideałem. Gdzie tu miejsce na samoakceptację? Na celebrowanie pozytywów, zalet, czegoś więcej niż tylko wyglądu zewnętrznego?

Szczególnie zły wpływ regularnego ważenia i monitorowania wagi wykryto u młodzieży, która jest uwrażliwiona na presje społeczne i niezadowolenie z własnego ciała. Okazuje się, że takie zachowania u dziewcząt pozwalają przewidzieć późniejszy rozwój binge eating disorder oraz niezdrowych zachowań służących kontroli masy. Nie wspominając o badaniach, które dowodzą, że skupianie uwagi dziecka na wadze zamiast innych fizycznych atrybutów, do których warto dążyć (np. sprawności, wydolności), prowadzi w późniejszych latach do otyłości lub zaburzeń odżywiania. Brak dowodów, by codzienna kontrola wagi ułatwiała zrzucenie kilogramów osobom z nadwagą. Nie bez przyczyny osoby wychodzące z zaburzeń odżywiania w późniejszych etapach leczenia unikają poznania swojej wagi. Przerwanie zaabsorbowania własnym rozmiarem to klucz do przywrócenia równowagi psychicznej.

Badania dowodzą, że zwiększona kontrola wagi prowadzi do wzmożonego niepokoju, depresji oraz spadku samooceny.

Zarówno osoby zajmujące się dziedziną zdrowia fizycznego, jak i ich klienci, nierzadko zapominają, że poznanie wagi ciała, choć często niezbędne, np. w pracy dietetyka czy w leczeniu zaburzeń odżywiania, nie jest wyznacznikiem zdrowia. To wartość pomocnicza, ale nie wystarczająca, by na jej podstawie określić, czy jest się zdrowym lub pięknym (sic!). Natomiast kontrola takich parametrów jak masa mięśniowa, rozmieszczenie tkanki tłuszczowej w organizmie, wydolność organów czy chociażby poziom zdrowia psychicznego, jest zdecydowanie bardziej uzasadniona w procesie dbania o ciało.

Zastanówmy się więc – po cóż dokładać sobie ciężaru do ciężkiego i tak już życia? Odejmowanie sobie kilogramów jest tylko metaforycznym substytutem dla zdejmowania z siebie wagi życia codziennego, trudów bycia częścią społeczeństwa. W rzeczywistości jest zupełnie odwrotnie, waga stanowi ucieleśnienie presji społecznej, jest punktem kulminacyjnym oczekiwań i wymagań stawianych nam przez ludzi, którzy nie wiedzą jak to jest być nami i dobrze im z tą ignorancją. Przez ludzi, którzy żyją w takiej samej otoczce społeczno-kulturowej i sami są sfrustrowani własną cielesnością.

Może czas więc przerwać ten chory cykl. Pozbądźmy się wreszcie poczucia winy za siebie. Za to, jakie jesteśmy. Za to, że W OGÓLE jesteśmy.

Pozwólmy sobie być nieidealnymi, bo tylko to jest na wagę złota.

Źródła

• Neumark-Sztainer, D., van den Berg, P., Hannan, P. J., Story, M. (2006). Self-weighing in adolescents: helpful or harmful? Longitudinal associations with body weight changes and disordered eating. Journal of Adolescent Health, 39(6), 811-818.

• Hunger, J.M., Tomiyama, A.J. (2014). Weight Labeling and Obesity. A Longitudinal Study of Girls Aged 10 to 19 Years. JAMA Pediatrics, 168(6), 579-580

• Wansink, B., Latimer, L. A., Pope, L. (2016). “Don’t eat so much:” how parent comments relate to female weight satisfaction. Eating and Weight Disorders-Studies on Anorexia, Bulimia and Obesity, 1-7.

• Shafran, R., Fairburn, C. G., Robinson, P., & Lask, B. (2004). Body checking and its avoidance in eating disorders. International Journal of Eating Disorders, 35(1), 93-101.

Udostępnij: