Kilka słów o … objadaniu się.

Poza anoreksją i bulimią jest jednym z najbardziej powszechnych zaburzeń odżywiania. Regularne napady objadania się prowadzą zwykle do otyłości.

TEKST JOANNA ANNA WALCZAK

Objadanie się nie zawsze wynika z łakomstwa. Bardzo często jest ono przejawem głębszych problemów takich jak zaburzenia nastroju. Przyczyną może być także niezadowolenie z własnego ciała. Jak i trudność w radzeniu sobie z codziennymi stresami. Tę jednostkę chorobą charakteryzują powtarzające się epizody objadania się. Występują średnio co najmniej dwa razy w tygodniu. Napadom towarzyszy utrata kontroli nad swoim zachowaniem oraz ilością przyjmowanego pokarmu.  Zaburzenie to po raz pierwszy zostało opisane w latach 50-tych, kiedy podjęto próbę wyodrębnienia zachowań żywieniowych najczęściej prowadzących do otyłości.

Charakterystyczne objawy

Oprócz szybkiego tempa jedzenia oraz braku kontroli nad ilością spożywanych pokarmów charakterystyczne dla napadów objadania się jest jedzenie w samotności. Zwykle ze względu na poczucie wstydu, jakie wywołuje jedzenie. Również kontynuowanie posiłku mimo braku uczucia głodu, niezadowolenia z siebie oraz silne poczucie winy. Negatywny stosunek do własnego ciała oraz emocjonalny stosunek do spraw związanych z jedzeniem przyczyniają się do tego, że leczenie otyłości u osób z zespołem kompulsywnego jedzenia jest znacznie trudniejsze niż w przypadku osób otyłych, których problem ten nie dotyczy.

Binge eating a inne zaburzenia odżywiania

Kryteria diagnostyczne BED są bardzo podobne do bulimii. Nie należy jednak tych dwóch zaburzeń ze sobą mylić. Osoby z BED, w odróżnieniu od bulimików, nie stosują niebezpiecznych metod regulacji masy ciała, takich jak wymioty czy nadużywanie środków przeczyszczających. Poza tym napady jedzenia w przypadku BED zdarzają się zwykle rzadziej. Wyrzuty sumienia z powodu objadania się oraz chęć schudnięcia przyczyniają się do tego, że osoby kompulsywnie objadające się są skłonne do okresowego drastycznego ograniczania ilości spożywanego pożywienia. Zachowania anorektyczne zwykle nasilają późniejsze napady jedzenia.

Niepozorne początki

Podobnie jak w przypadku innych zaburzeń odżywiania, początki BED są niepozorne. Okazjonalne pocieszanie się jedzeniem staje się coraz częstsze, a przybywające na skutek tego kilogramy wywołują wyrzuty sumienia. Pozbycie się ich jest możliwe jedynie poprzez odzyskanie kontroli nad jedzeniem i unormowanie masy ciała. Paradoksalnie desperackie próby schudnięcia mogą pogłębić problem lub wręcz przyczynić się do jego rozwoju. Nieracjonalne odchudzanie polegające na drastycznym ograniczaniu ilości spożywanych pokarmów oraz nadmierny stres prowadzą do zmian fizjologicznych. Zmiany te sprzyjają napadom obżarstwa. Wśród tych zmian wymienia się między innymi obniżenie poziomu serotoniny w mózgu. Serotonina jest neuroprzekaźnikiem, który wpływa na regulację apetytu, snu, nastroju oraz potrzeb seksualnych. Wzrost jej stężenia w mózgu kojarzony jest z uczuciem sytości i odprężenia. Obniżenie – z nerwowością, niepokojem, agresją oraz apetytem na pokarmy bogate w węglowodany (głównie słodycze). Synteza serotoniny może być zakłócona przez insulinooporność (zmniejszoną wrażliwość tkanek na insulinę). Jak i niedobór niektórych składników odżywczych (głównie witaminy B6 i magnezu).

Do rozwoju jedzenia napadowego przyczynić się może także nieregularne spożywanie posiłków.

Zaburza ono wrażliwość na sygnały głodu i sytości. Poza tym wśród biologicznych przyczyn BED wymienia się predyspozycje genetyczne. Dodatkowo silne reagowanie na stres (nadmierne wydzielanie kortyzolu przez nadnercza w sytuacji stresowej) oraz wadliwości mechanizmów neurochemicznych. Mechanizmy te są odpowiedzialne za regulację sytości i odczuwanie przyjemności z jedzenia. Zakłada się, że osoby mające problem z objadaniem się muszą zjeść więcej, aby odczuć „satysfakcję” ze spożytego posiłku niż osoby niemające problemów z jedzeniem.

Kompleksowe leczenie

Najważniejszym elementem leczenia BED jest psychoterapia. Ma ona  na celu zwiększenie kontroli nad zachowaniami związanymi żywieniowymi. Ważną rolę odgrywa również farmakoterapia. Leki przeciwdepresyjne oraz oddziałujące na ośrodek sytości. Dodatkowo wskazane są konsultacje dietetyczne, które mają pomóc w skorygowaniu błędów żywieniowych, wypracowaniu zdrowych nawyków i unormowaniu masy ciała.

Udostępnij: