Nieswoiste zapalenia jelit i ciąża.

Czy będę miała problemy, by zajść w ciążę? Czy będę mógł zostać ojcem? A jak moje leczenie zaszkodzi dziecku? Co jeśli w trakcie ciąży choroba się uaktywni? Czy moje dziecko odziedziczy po mnie schorzenie? Co się stanie, gdy w trakcie leczenia zajdę w nieplanowaną ciążę?
Wątpliwości. Niepewność. Lęk. Strach o swoje zdrowie, o dziecko i jego życie.
Nieswoiste choroby zapalne jelit (nChzj) dotyczą głównie młodych ludzi, którzy w przyszłości planują zostać rodzicami. Dlatego też te i podobne pytania rodzą się w głowie. A rozbieżne informacje i brak danych, co do niektórych form leczenia, budzą mieszane uczucia. I być może te właśnie uczucia są związane z tym, że kobiety chorujące na Leśniowskiego-Crohna (chL-C), czy wrzodziejące zapalenia jelita grubego ponad dwukrotnie częściej niż w ogólnej populacji, świadomie rezygnują z macierzyństwa.

TEKST AGNIESZKA LATUS

Zgodnie z najnowszymi zaleceniami European Crohn’s and Colitis Organisation (ECCO), nie ma przeciwwskazań, by pacjenci cierpiący na nChzj zostali rodzicami. Co więcej, w momencie, gdy choroba jest “wyciszona”, czyli w tzw. remisji, płodność i przebieg ciąży pacjentek nie różni się zasadniczo od kobiet zdrowych. Dane wskazują, że 85% kobiet, chorujących na nChzj, zachodzi bez większych problemów w ciąże. Ryzyko wystąpienia wad wrodzonych u dziecka wynosi natomiast 1%. U mężczyzn na ogół (poza niektórymi lekami, które czasowo zmniejszają produkcję plemników) płodność pozostaje niezmieniona, czasem jednak ropnie, czy przetoki mogą wpływać niekorzystnie na erekcję i wytrysk nasienia. Dziedziczność nChzj, w przypadku chorego rodzica, wynosi 5-10%.

Co z wpływem leków na przebieg ciąży oraz dziecko?
Większość leków stosowanych w nChzj (z wyjątkiem metotreksatu, mykofenolanu mofetylu, talidomidu, metronidazolu, cyproflokacyny) jest uznawanych za bezpieczne dla kobiety oraz nienarodzonego jeszcze dziecka. Standardowa kortykosteroidoterapia i leki z grupy 5-ASA nie zwiększają ryzyka powikłań, czy wrodzonych wad płodu. W przypadku podawania leków immunosupresyjnych kobietom, takich jak 6-MP, czy AZA, należy podejmować decyzję indywidualnie. U mężczyzn warto rozważyć odstawienie leków z tej grupy na 3 miesiące przed zapłodnieniem. Infliksymab, stosowany w leczeniu biologicznym, nie stwarza raczej ryzyka dla ciąży i dziecka. Warto jednak pamiętać, że jest to nowy lek. Tym samym jego długoterminowe skutki są jeszcze nie do końca znane. Producent leku zaleca, by w trakcie biologicznego leczenia oraz 6 miesięcy po kuracji, stosować skuteczną antykoncepcję, by uniknąć nieplanowanej ciąży.

Co jeśli jednak plany się pokrzyżują?
W takiej sytuacji zaleca się, by nie przerywać leczenia. Jeśli sytuacja tego wymaga, po konsultacji ze specjalistą, należy zmienić leki, na takie, które będą bezpieczne dla matki i dziecka. Stan zapalny, wywołany przez chorobę, stwarza większe ryzyko dla zdrowia i życia kobiety oraz płodu, niż stosowane farmaceutyki.

O czym warto pamiętać?
– zaplanuj dziecko w okresie wyciszenia choroby- spokojnie, ryzyko, że się “obudzi” jest niewielkie
– poinformuj lekarza prowadzącego o swoich planach- pomoże dobrać właściwe leki i kontrolować Twój stan zdrowia w trakcie ciąży
– powiedz mu o swoich obawach i wątpliwościach- lekarz, też człowiek; jeśli jednak okaże się niewrażliwą istotą- zmień lekarza
– będąc w ciąży- ciesz się tym i wysypiaj, po porodzie sen może być nieco krótszy