Występowanie czynników ryzyka jadłowstrętu psychicznego i bulimii u 18-letnich dziewcząt

Wczesna identyfikacja osób ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia zaburzeń odżywiania jest podstawą odpowiedniego postępowania profilaktycznego i może zapobiec wystąpieniu choroby. Celem pracy badawczej przeprowadzonej przez pracowników Zakładu Promocji Zdrowia Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu była ocena częstości występowania konstytucjonalnych, behawioralnych i psychologicznych czynników ryzyka anoreksji i bulimii u 18-letnich dziewcząt.

Materiał i metody

Badanie zostało przeprowadzone wśród 100 uczennic liceum ogólnokształcącego we Wrocławiu. Średnia wieku dziewcząt wynosiła 18,1. Ankietę opracowano na podstawie systemu diagnozy nozologicznej Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego – DSM-IV, Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych – ICD-10 oraz doniesień z piśmiennictwa. Składała się ona z części ogólnej, szczegółowej oraz pytań testujących występowanie zaburzeń odżywiania. W części szczegółowej ankiety pytania dotyczyły m.in. stylu życia (w tym sposobu odżywiania), stosowania używek, aktywności fizycznej oraz psychologicznych czynników ryzyka wystąpienia anoreksji i bulimii.

Wybrane wyniki

Analiza szczegółowej części ankiety wykazała, że „ponad połowa respondentek nie akceptowała swojego wyglądu, przy czym 53% dziewcząt deklarowano podjęcie działań w kierunku dokonania zmian, a 6% zrezygnowało z jakichkolwiek działań, nie wierząc w możliwość powodzenia.”1 42% uczennic uznało, że akceptuje swoją sylwetkę, 36% zdecydowanie nie akceptowało swojej sylwetki, 22% było niezdecydowanych. Problem utrzymaniem prawidłowej masy ciała zadeklarowała blisko 1/3 dziewcząt. Za głodówką opowiedziało się 17 dziewcząt, a za stosowaniem środków moczopędnych i przeczyszczających – 4 respondentki. 7 osób wskazało palenie tytoniu lub przyjmowanie narkotyków jako sposób na uzyskanie prawidłowej masy ciała. Wartość kaloryczną w posiłkach oceniała 1/3 dziewcząt. Stwierdzono również, że 3/4 osób odżywiało się nieprawidłowo m.in. spożywało zbyt małą liczbę posiłków dziennie lub posiłki były nieregularne. Ponad 72% dziewcząt przyznało, że miało zachowania typowe dla zaburzeń odżywiania m.in. jedzenie w ukryciu, niemożność przerwania jedzenia, doświadczenia uczucia wstydu i nienawiści z powodu nadmiernego apetytu i przejadania się oraz potrzeby niepohamowanego jedzenia w sytuacji intensywnych przeżyć emocjonalnych. „Blisko 60% dziewcząt przyznało, że odchudzały się w przeszłości, 11% dziewcząt cały czas przestrzegało diety odchudzającej, a jedynie 29% uznało, że odchudzały się w przeszłości.”2 Wskazówek dotyczących odchudzania osoby szukały w czasopismach kobiecych oraz wśród porad koleżanek.

Dyskusja

„W badaniach autorów niniejszej pracy u 1/4 dziewcząt stwierdzono niedobór masy ciała (BMI<18,5), ponad połowa ankietowanych była niezadowolona ze swojego wyglądu, a 36% zdecydowanie nie akceptowała swojej sylwetki, najczęściej z powodu obecności tkanki tłuszczowej w okolicy udowo-pośladkowej.”3 Uwidacznia się tu uleganie tendencjom do lansowania kobiety o wskaźniku masy ciała poniżej wartości prawidłowej w mediach i modzie. Wiadomo także, że brak akceptacji swojego wyglądu jest czynnikiem ryzyka anoreksji. Bardzo wysoki był odsetek dziewcząt, które przejawiały zachowania typowe dla zaburzeń odżywiania. Nieprawidłowe odżywiania może prowadzić do rozwinięcia choroby. Wskazuje się na konieczność wdrażania programów edukacyjno-profilaktycznych, w których niezbędny jest także aktywny udział grona pedagogicznego i personelu medycznego.

Wniosek

„U 18-letnich dziewcząt często występują konstytucjonalne, behawioralne i psychologiczne czynniki ryzyka anoreksji i bulimii, do których najczęściej należą: brak akceptacji własnego ciała i nieprawidłowe odżywianie.”4

 

Na podstawie:
F.Lwow, K.Dunajska, A.Milewicz; Występowanie czynników ryzyka jadłowstrętu psychicznego i bulimii u 18-letnich dziewcząt; Endokrynologia, Otyłość, Zaburzenia Przemiany Materii, tom 3, nr 3, 2007

1,2,3F.Lwow, K.Dunajska, A.Milewicz; Występowanie czynników ryzyka jadłowstrętu psychicznego i bulimii u 18-letnich dziewcząt; Endokrynologia, Otyłość, Zaburzenia Przemiany Materii, tom 3, nr 3, 2007

autor: Magdalena Krupa


Udostępnij:

Bądź na bieżąco i dołącz do newslettera!