Na anoreksję najczęściej chorują dziewczęta w okresie dojrzewania, ale zaburzenie to może dotknąć osoby w każdym wieku – niestety także kilkuletnie, a nawet kilkumiesięczne dzieci (wówczas mówimy o anoreksji niemowlęcej). Pierwsze doniesienia na ten temat pochodzą jeszcze z końcówki XIX w. kiedy to Collins opisał siedmioletnią dziewczynkę – wychudzoną i odmawiającą jedzenia. Przyczyny takiego stanu rzeczy określił jako psychiczne. Marshall z kolei w podobnym czasie przedstawił przypadek jedenastolatki, która zmarła na skutek wycieńczenia. Uznał, że chorowała ona właśnie na anorexia nervosa.
Jak często chorują dzieci?
ANAD (National Association of Anorexia Nervosa and Associated Disorders) podaje, że 10% pacjentów z rozpoznaniem anoreksji choruje przed ukończeniem 10 roku życia. W przypadku preadolescentów stosunek chorujących dziewczynek do chłopców wynosi 14:6 (u osób w okresie dojrzewania ten stosunek to 10:1). Jeśli idzie o dane dotyczące leczenia dzieci w wieku 6 – 9 lat, to jest ich bardzo mało. Ponadto pojawiają się tu liczne trudności diagnostyczne.
Jak rozpoznać anorexia nervosa u dziecka?
U dzieci występują mniej wyraziste objawy anoreksji niż u dorosłych. Ponadto, jak wskazuje Rachel Bryant-Waugh, brytyjska psycholog, choć anoreksję stwierdza się przy obniżeniu masy ciała do 75% wagi prawidłowej, to u dziecka wystarczający jest spadek do 85% i brak przyrostu na wadze w okresie wzrostu. Sam wzrost może zostać znacznie spowolniony, a nawet zahamowany. Bryant-Waugh i in. wyróżnili cztery kryteria mające pozwolić na scharakteryzowanie anoreksji rozpoczynającej się w okresie dzieciństwa. Po pierwsze u dziecka powinna pojawić się nadmierna koncentracja na wadze i kształcie ciała, której towarzyszy pragnienie bycia szczuplejszym. Po drugie dziecko może doznawać poczucia, że jego ciało jest większe niż ma to w rzeczywistości miejsce. Po trzecie u chorego ma się pojawić niska samoocena. Po czwarte badacze wskazują na częste występowanie depresji u pacjentów.
Anoreksja niemowlęca.
W przypadku anoreksji występującej u dzieci żadna z klasyfikacji chorób i zaburzeń nie uwzględnia takiej jednostki – stąd wymienione wyżej kryteria są tylko pewną propozycją wysnutą przez badaczy. Ale inaczej przedstawia się sprawa anoreksji niemowlęcej. Choć ICD-10 w dalszym ciągu nie charakteryzuje tego zaburzenia, to już w amerykańskim DSM – IV oraz klasyfikacji DC 0-3R odnajdujemy kryteria choroby. Wymienione są następujące wskaźniki: niemowlę lub małe dziecko odmawia jedzenia adekwatnej ilości pokarmu co najmniej przez jeden miesiąc; odmowa jedzenia pojawia się przed trzecim rokiem życia dziecka; niemowlę lub małe dziecko nie sygnalizuje głodu i przejawia brak zainteresowania jedzeniem, ale jest silnie zainteresowane eksplorowaniem, interakcjami z opiekunem lub jednym i drugim; u dziecka wyraźny jest niedobór wzrostu; odmowa jedzenia nie jest następstwem wydarzenia traumatycznego; odmowa jedzenia nie jest związana z leżącą u jego podstaw chorobą fizyczną. Zgodnie z wytycznymi DC 0-3R dziecko musi spełniać wszystkie sześć wyżej wymienionych kryteriów. Najczęściej początek choroby ma miejsce między 6 miesiącem, a 2 rokiem życia dziecka.
Diagnoza.
Postawienie prawidłowej diagnozy w przypadku dzieci chorujących na anoreksję jest zadaniem bardzo trudnym i wymaga dużej uwagi zarówno ze strony specjalistów, jak i rodziców. Pamiętajmy, że nie każdy niejadek choruje na zaburzenia odżywiania, a jeden pominięty posiłek nie musi od razu świadczyć o większych problemach. Ale jeśli obawiasz się o to, co, jak i ile je twoje dziecko – najlepiej skonsultuj się z lekarzem, który pomoże rozwiać twoje wątpliwości.
Autor: Katarzyna Pilarczyk
Żródła: http://www.anad.org
Bryant – Waugh, R. J., Lask, B., 2006, Annotation: Eating Disorders in Children, Journal of child psychology and psychiatry, t. 36, nr 2, s. 191 – 202
Klasyfikacja diagnostyczna DC: 0-3 R, Oficyna Wydawnicza Fundament, 2008
Urmańska, W., 2009, Anoreksja niemowlęca – czy to możliwe?, Materiały na II zjazd Centrum Nauki o laktacji
Bądź na bieżąco i dołącz do newslettera!
